Chữa chứng đầy bụng khó tiêu bằng xoa bóp, bấm huyệt

Đầy bụng khó tiêu là triệu chứng cảm thấy no hơi, nặng bụng, chướng bụng, có khi buồn nôn và nôn. Chứng này có thể chỉ là một rối loạn chức năng khi mà bệnh nhân khám và  xét nghiệm không phát hiện ra điều gì bất thường hoặc là triệu chứng của 1 bệnh thực thể về tiêu hoá. Nguyên nhân chủ yếu gây bệnh là do ăn uống không điều độ, ăn nhiều thức ăn chua cay; do lạm dụng một số chất kích thích như rượu, cà phê, thuốc lá; do căng thẳng thần kinh, bị stress.

Trong YHCT, biểu hiện của chứng bệnh này thuộc các chứng “bĩ mãn” , “vị quản thống” . Nguyên nhân phần lớn là do tỳ vị vận hóa không tốt làm cho ăn uống kém, khó tiêu, hoặc tình trí bị kích thích, can khí uất trệ khắc tỳ gây tổn thương chức năng tỳ vị.

Hiện nay ngày càng nhiều bệnh nhân trẻ bị chứng bệnh này do lối sống không điều độ, ăn uống thất thường hoặc do áp lực trong công việc.

Trẻ em cũng hay bị đầy bụng, khó tiêu kèm theo các biểu hiện: khó chịu, khóc, lười ăn, bỏ ăn, bụng chướng hơi, buồn nôn hoặc nôn, đi ngoài phân lỏng.

Xoa bóp bấm huyệt có tác dụng tốt đối với chứng bệnh này do có khả năng làm tăng cường nhu động của dạ dày, ruột và cải thiện chức năng tiêu hóa; khi chức năng tiết dịch tiêu hóa kém, dùng kích thích mạnh để tăng tiết dịch. Khi chức năng tiết dịch tiêu hóa quá mạnh, dùng kích thích vừa và nhẹ để giảm tiết dịch.

Trong thai kỳ có nhiều thay đổi về hoạt động của các tuyến nội tiết ở người phụ nữ cũng như sự phát triển của thai trong bụng gây chèn ép vào cơ quan tiêu hóa gây đầy bụng, khó tiêu, ợ nóng, nôn ợ. Đối với những thai phụ này, xoa bóp bấm huyệt là một lựa chọn đúng đắn, cải thiện được các triệu chứng nêu trên.

Cách tiến hành:

-         Xoa vùng bụng:

+ Các huyệt: trung quản (giữa đường nối từ mũi kiếm xương ức đến rốn), quan nguyên (dưới rốn 3 thốn, trên bờ xương mu 2 thốn), khí hải (từ rốn thẳng xuống 1, 5 thốn), thiên khu(từ rốn đo ngang ra 2 thốn)

+ Thủ thuật: miết, ấn, phân, xoa

+ Thao tác: 1. Người bệnh nằm ngửa, miết từ trung quản đến rốn; 2. Xoa bụng: một tay nắm lại, tay kia úp lên trên để tăng áp lực, xoa vòng quanh rốn theo chiều kim đồng hồ 10 - 15 lần , ngược lại cũng từ 10 - 15 lần, 3. Day các huyệt: trung quản, quan nguyên, khí hải, thiên khu, 4. Phân xoa bụng.

-         Ngồi xếp bằng tròn bấm các huyệt có tác dụng toàn thân: hợp cốc (huyệt ở chỗ lõm giữa ngón cái và ngón trỏ, đặt đốt 2 ngón cái bàn tay bên đối diện lên hố khẩu bàn tay bên này, đầu ngón cái ở đâu thì huyệt nằm tương ứng tại chỗ đó)(đối với phụ nữ có thai không dùng huyệt này), túc tam lý (dưới mắt gối ngoài  3 thốn, cách lồi củ trước xương chày 1 khoát ngón tay, công tôn(ở chỗ lõm bờ dưới trước đáy xương bàn chân thứ nhất, nơi tiếp giáp mu bàn chân và gan bàn chân). Bấm mỗi huyệt từ 30 giây đến 1 phút

-         Liệu trình xoa bóp: tiến hành hàng ngày từ 1 đến 2 lần vào buổi sáng hoặc buổi tối.

Đầy bụng khó tiêu do ăn uống ảnh hưởng nhiều, để phòng chứng bệnh này chúng ta cần chú ý đến chế độ sinh hoạt ăn  uống như  ăn ngủ có giờ giấc, tránh các yếu tố gây kích thích như stress, uống rượu, hút thuốc. Khi ăn nên nhai chậm, nhai kỹ và ăn vừa đủ no, không nên ăn quá no. Hạn chế dùng các loại nước ngọt có gas hay những thức ăn chua cay nhiều hoặc có nhiều dầu mỡ; nên ăn nhiều chất xơ (có nhiều trong rau và hoa quả) giúp hỗ trợ tiêu hoá. Gừng cũng là một thức ăn rất tốt đối với chứng bệnh này, có thể dùng ở dạng tươi hoặc bột khô. Tập thể dục đều đặn có thể làm tăng cường sức khỏe, lưu thông khí huyết, cải thiện chức năng tiêu hóa.

Huyệt túc tam lý(dưới mắt gối ngoài  3 thốn, cách lồi củ trước xương chày 1 khoát ngón tay, khi úp lòng bàn tay vào giữa đầu gối, đầu ngón tay giữa chạm vào xương ống chân, từ đó hơi xịch ra phía ngoài 1 ít là huyệt) có tác dụng: ích khí kiện tỳ, điều trung khí, hóa thấp trừ đàm, thông kinh hoạt lạc, hành khí hoạt huyết, tăng cường miễn dịch. Châm cứu bấm huyệt ở huyệt này có thể điều trị: đau dạ dày, nôn mửa, tiêu hóa kém, táo bón, ruột viêm, chi dưới yếu liệt, bệnh thuộc hệ tiêu hóa, kích ngất, cơ thể suy nhược, thần kinh suy nhược. Hàng ngày day vào huyệt này 1-3 phút có tác dụng kích thích tiêu hóa, ăn ngon, đặc biệt đối với trẻ em và người có tuổi.

Đối với những người mắc chứng bệnh này, sau khi áp dụng các biện pháp về chế độ ăn uống, sinh hoạt, tập luyện, tự xoa bóp bấm huyệt như đã nêu ở trên mà chưa có dấu hiệu cải thiện thì nên đi khám thêm bác sĩ để xác định có bệnh khác kèm theo hay không